Yeni vagus siniri ve şefkat

Bağ kurmak, sosyal ilişkiler kurma kapasitesi ve şefkat… hepsi yeni vagus siniri ile gelişen özellikler… sadece memelilere ait…

Evrimleşme sürecinde sürüngenden memeliye geçerken, sinir sisteminde de bir dönüşüm oldu, yeni vagus sinirinin gelişmesiyle… diğer adı ventral vagus siniri… işte bu yeni sinir yolu şefkat hislerini destekliyor…

Vagus siniri, çok uzun bir sinir… Bu 10. kafa siniri ikiye ayrılıyor… bir kısmı, eski olanı miyelinsiz… diyaframın altına iniyor ve burdaki iç organları uyarıyor… yeni gelişen kısmı ise miyelinli, diyaframın üstünde kalbi, akciğerleri uyarıyor, burdan boğaz ve yüze doğru uzanıyor…

Dr. Stephen Porges’ın polivegal teorisine göre sinir sisteminin 3 hali var… 1. Sosyal sinir sistemi 2. Sempatik sinir sistemi (adrenalin salgılanıyor, kaç savaş hali) 3. Parasempatik sinir sistemi, bu en eski sinir sistemi (don hali)… Tehdit hissettiğimizde sinir sisteminin kaç savaş hali, ümitsiz olduğumuzda ise don hali devreye giriyor…

Dr. Porges’ e göre bağ kurma ve ilişkisel olma becerimiz sinir sisteminin evrimleşmesi, yani yeni vagus sinir yolunun gelişmesi ile oldu… Dr.Porges bunu sosyal sinir sistemi olarak adlandırmaktadır…

Primatlar içerisinde en yüksek sosyalleşme becerisine sahip olan insanlar… daha sonra şempanze ve goriller geliyor… sonra köpekler ve belki kediler…

Bizler ilişkisel varlıklarız… rahat ve güvende hissettiğimizde yüz kaslarımız gevşiyor ve rahatlıyor… gözlerin etrafı rahatlıyor… sesin iniş ve çıkışları oluyor yani modumuz iyi oluyor… karşı tarafa şöyle bir mesaj veriyoruz.. ‘bana yaklaşabilirsin, benle zaman geçirmek uygun…’

Öfke ve gerginlik hissedildiğinde ise bu yeni vagus siniri kapanıyor, eski sinir yolları daha aktif oluyor… yüz gergin, ifade sert, omuzlar kalkıyor… ses daha düz… böyle biriyle iletişime girmek de zorlaşıyor…

Hayatta kalabilmek için sosyal sinir sisteminin aktif olabilmesi çok önemli… çünkü güvende hissetmek istiyoruz… bunun için birbirimizle dayanışma halindeyiz… insan evladı 15-16 yaşına kadar kendine bakamıyor, işte bu yüzden bu bağlara ihtiyacımız var… yeni vagus sinir yolu hayatta kalabilmek için yaratılmış… kaç savaş ya da don hali de yine hayatta kalabilmek için var…

Ne zaman ki iyi ve güvende hissediyoruz, o zaman sosyal sinir sistemi devreye giriyor ve doğal olarak şefkat hissediyoruz… doğal bir şekilde ilişki, bağ kurabilme becerisi ortaya çıkıyor… arkadaşca olabilme kapasitesi gelişiyor… o haldeyken birinin yardıma ihtiyacı olduğunu farkettiğinde, durup yardım ediyorsun…

Bir dış ortam var, bir de iç ortam… dış ortam, dışarda olan şeylerle ilgili… iç ortam ise bedenin içindeki ortam, senin yaşam deneyimin, huyların, travmaların, hepsinin bileşimi… ve bu dış ortamla iç ortam buluşuyor ve bir his yaratıyor… hoş, nahoş ya da nötr… Yani an ve an bedenin içi, dış dünya ile karşılaşınca, bu tepkiler oluşuyor…

Dış ortam güvenli olduğunda, doğal olarak güvenli sinir sistemine geçiş olmalı… ya da dışarda tehlike varsa kendiliğinden kaç savaşa bir geçiş olmalı, yani duruma uygun bir tepki…

Ancak, bazen dış dünya güvenli olmasına rağmen, hala iç dünyada tehdit, stres hissediliyor ve kişi kendini güvende hissedemiyor… yeni vagus siniri aktive olmayıp, eski sinir sistemleri devreye giriyor… o zaman korunma ihtiyacı başlıyor, kaç savaş ya da don hali devreye giriyor… çünkü yaşam deneyimleri bizi bu hale getiriyor… onlarca yıl tabaka tabaka birikmiş yaşam deneyimleri… bedenin içi tüm o ömrümüz boyunca oluşmuş ve gelişmiş şartlanmaların, yaşanmış deneyimlerin, travmaların toplamı… herşey iyi bile olsa, içerde hala bir bozukluk var hissi oluyor…

İşte bu durumlarda meditasyon pratikleri oldukça faydalı…

Meditasyon ile zihin bedenimizin yeniden ayarını düzenliyoruz… Meditasyon pratikleri ile sinir sisteminin değiştiği artık kanıtlanmış durumda… bu pratiklerle dokularımız değişiyor… defans halinde olma durumu geri plana gitmeye, sinir sistemi dengelenmeye başlıyor… sinir sistemindeki huylar yavaş yavaş şifalanmaya başlıyor…🍀

(David Cornwell mindfullness eğitim notlarımın derlemesidir…)

• Zihindeki o sesler
  Zihinde konuşan o sesler.. bazen iğneleyen, bir türlü beğenmeyen, eleştiren, yargılayan, yok olmadı, şu da eksik kaldı.. o herşey dört dörtlük olsun isteyen, o ses yok mu.. kim o ses?“Zihindeki o sesler” yazısının devamını oku
• Kollektif bilince ne yönde katkı sağlıyorsun?
  Neyi paylaştığınıza, neyi büyüttüğünüze, neye odaklandığınıza çok dikkat edin.. çünkü biz odaklandığımız şeyle, düşündüklerimizle, yaptıklarımızla aslında dünyayı değiştiriyoruz..kollektif bilincimiz nerede büyürse dünya oraya doğru evrilecek.. yaşadığımız tüm deneyimlerde“Kollektif bilince ne yönde katkı sağlıyorsun?” yazısının devamını oku
• Ölüm ve yas
  Ölüm ve yas, maskelerin düştüğü yer.. en maskesiz olunan alan.. zihinlerin devre dışı kaldığı, daha kalpten bağlantıların kurulabildiği, daha öze yakın bir alan.. birlik bilincini hatırlatan.. kısıtlı zihin, ego bilinci“Ölüm ve yas” yazısının devamını oku
• YOGADA MATIN ÜZERİNDE OLMAK💫
  Yogada matın üzerinde olmak, hayatın küçük bir özeti gibi adeta.. Kendini tanımak, zihninin nasıl çalıştığını gözlemlemek için muhteşem bir araç, aynı zamanda bedeninle bağ kurmak ve hissedebilme kapasitenin“YOGADA MATIN ÜZERİNDE OLMAK💫” yazısının devamını oku
• Herşey mümkün💫
  Ne zaman hayal kurmaktan vazgeçtik ya da vazgeçirildik? Çocukken annemin bana çok hayalperest olduğum için kızdığını net hatırlıyorum.. hayal kurmak ne gereksizdi, gerçeklerden uzaklaşmaktı.. gerçek dünyaya geri dön!..“Herşey mümkün💫” yazısının devamını oku
• Boğaz Çakrası💫
  Boğaz çakrası son kişilerarası olan çakra.. İletişimin, kendi gerçeğini ifade etmenin aynı zamanda duyulmanın çakrası.. kendi gerçeğimizi, derinliklerimizi ifade ettiğimizde, bizim iç dünyamız bir başkasının en derin otantik“Boğaz Çakrası💫” yazısının devamını oku
• KUNDALİNİ ENERJİSİ
  🍀enerji kanallarımızda var olan blokaj ve tıkanıklıkları açarak organ sağlığını sağlar🍀herkesin içinde var olan atıl durumdaki bu enerji, omurga kanalından ilerleyerek tepe çakraya erişir ve kişiyi yeni bir“KUNDALİNİ ENERJİSİ” yazısının devamını oku
• Duyguların önemi 💫
  Eril enerjinin baskın olduğu toplumlarda duygusallığa izin verilmiyor.. bu da toplumların daha kolay kontrol edilmesini sağlıyor.. oysa her türlü duyguyu onurlandırmak çok önemli.. Negatif diye adlandırdığımız duygular, içimizdeki“Duyguların önemi 💫” yazısının devamını oku