İlişki Ustalığı 2: Mutlu evlilikler

Bir önceki yazımda yolunda gitmeyen ilişkilerden bahsetmiştim. Peki Gottman ve ekibinin yaptıkları 45 yıllık araştırma sonuçlarına göre, ilişki ustalarında, mutlu evliliklerde durum nasıldı?

1. Çıkmaz yerine diyalog: Mutlu evliliklerde 26 sene sonra çiftlerin, bu sürecin en başından itibaren yaşadıkları problemlerin %69’unun devam ettiği bulunmuş. Problemleri çözmekten öte, diyalog halinde kalmak daha önemli… Birbirini hevesle tanımaya yıllarca devam etmek, en önemlisi de karşı tarafa duyulan merak ve ilgi… ‘O benden farklı’ düşüncesiyle hep devam eden bir partneri tanımaya çalışma hali… Karşındakini anlamaya çalışmak da, diyaloğu çok değiştiren bir tutum… Eşler birbirlerinden vazgeçmiyorlar… ‘Partnerim ne hissediyor? Ne istiyor? Ne yapabilirim onun için?’ gibi bir düşünceli olma hali var bu çiftlerde… Bu, ‘aman bir yere gitmesin’ diye değil, karşı tarafı önemseme ve değer vermekten kaynaklanan bir durum…

2. Yumuşak başlangıç: Bu çiftlerde tartışmanın ilk 3 dakikasına bakıldığında çok daha yumuşak bir başlangıç var… Sesler alçak ve nezaketli… Kötü ilişkilerde ise mahşerin 4 atlısıyla başlıyor tartışmalar, sert ve ağır… Başlangıç sertse gidişat da kötü oluyor… Bu arada yumuşak başlangıç yapmak öğrenilebilir bir beceri… “şöyle olduğunda böyle hissediyorum, lütfen şunu yap” demek… Mahşerin 4 atlısına girmeden, karşı tarafa tehdit hissettirmeden kendini ifade edebilmek…

3. Sihirli oran 5/1: Tartışma sırasında nötr ya da olumlu şeylerin olumsuz olanlara oranı gayet yüksek, 5’e 1 oranında… Birbirini merakla dinlemek de olumlu özellikler arasında…

4. Etkiyi kabul etme: Tartışma sırasında ya da ilişkinin genelinde yine dönüp birbirlerine ilgiyle ve merakla bakıyorlar, etkiyi kabul ediyorlar: “hiç böyle düşünmemiştim”, “hiç bu açıdan bakmamıştım” gibi… Karşıdan gelen etki ne kadar çok kabul ediliyorsa, ilişki o kadar çok mutlu… bu madde çok önemli bir yordayıcıymış… Özellikle bizim ülkemizde yapılan araştırmada cinsiyet farkı da çıkmış… Erkekler ne kadar çok etkiyi kabul ederse, ilişki o kadar mutlu… Adil bir ilişki varsa, ‘sözüm kıymetlidir’ hissi varsa, o kadar çok etki kabul ediliyor…

5. Onarma girişimleri başarılı: Küsme yok, özrü kabul etme var… Biri kötü hissediyorsa diğeriyle konuşuyor… birbirini gözetme var… ” hayatım sen benim için önemlisin, neyin var?” gibi duygu konuşabilen çiftler bunlar… Bunların hepsi kazanılabilecek beceriler… Zihnin bir kez ‘ben buraya bakacağım, özen göstereceğim’ demesiyle başlıyor değişim aslında… Yara ya da acı neredeyse, orayı şeffaf bir şekilde konuşup, samimiyetle pişmanlıkları dile getiriyor olabilmek, güzel ilişki onarma yolları…

6. Birbirine yönelme %86: Apartman labaratuvarında çiftler bir günlerini nasıl geçiriyorlar diye bakıldığında, mutlu çiftlerin birbirleriyle son derece kaliteli vakit geçirdikleri görülmüş… Sohbetleri çok zengin, konu konuyu açıyor… Eşlerden biri bir hamlede bulunduğunda, diğeri ilgiyle ona yöneliyor… Sürekli bu şekilde bir temas var… Kötü ilişkilerde ise eşler birbirinden kopuk… Hamle var ama karşılığında yönelme az, %33 gibi bir oran… ya da tersleme var…

7. Düşük fizyolojik uyarılma: Tartışma sırasında nabız o kadar fırlamıyor, daha düşük bir yerden seyrediyor… Peki bu nasıl sağlanabilir? iyi nefes, mindfullness egzersizleri, bedeni hareket ettirmek, farkındalık çalışmaları, iyi uyku, iyi beslenme… Aslında bağışıklığı artıran, kişiye iyi gelen, yani genel gerilim düzeyini düşüren her şey… ve bu iyi gelen şeylerin sürekli yapılması önemli…

İlişkilerde iyileşebiliriz ya da hastalanabiliriz, hiçbir ilişki hastalanmaya değmez… İlişki ustalarında şu görülmüş ‘partnerimin canı yanıyorsa, dünya durur ve ben ona bakarım; ‘neyin var, ne yapabiliriz’ diye!… Yalnız bırakmak yok, güvenli ilişkilerde… “Burdayım, burdasın, ben senden sorumluyum, sen de benden… o yüzden dikkatimiz birbirimizde”… İyileşme yaşadığın ilişkiden daha kıymetli ne olabilir bu hayatta…

İlişki de canlı, her daim beslemek gerekiyor, bu da çaba istiyor… Aşk, güven, bağlılık aşamalarından geçebilmiş ilişkileri güzel ödüller bekliyor yaşamda, gençlik, sağlık, mutluluk gibi… Böyle uzun yıllar devam eden mutlu evliliklerin olduğunu bilmek de çok umut verici… 🦋

Kaynak: https://youtu.be/KvuedVrwqcM